Tim Jackson’s
Welvaart zonder groei.
De econoom Tim Jackson heeft het hier in een uiteenzetting
over zijn visie op een duurzamere economie. Hij pleit voor een economisch model
dat welvaart voorziet, zonder groei, want dat is vlgens hem de enige duurzame
oplossing. Kleine aanpassingen door ons en bedrijven zijn niet meer voldoende
om onze belangrijkste rijkdom, de natuur te redden van de verdoemenis. Een
complete verandering via de strategie van de 4 E’s.
De strategie van de 4 E’s:
De eerste E staat voor enable, of mogelijk maken, we moeten
de duurzame oplossingen aantrekkelijker en mogelijk maken, als de trein duurder
is dan de auto, zal men de auto nemen, als groene energie duurder is dan de
gewone, zal men de gewone nemen, want dat is volgens Jackson stroomopwaarts
roeien, en daar heeft hij wel een punt.
De tweede E staat voor encourage of aanmoedigen, mensen
moeten beloond worden voor duurzame keuzes en bestraft worden als ze
niet-duurzame keuzes maken. Zo geeft hij een voorbeeld aan van gratis openbaar
vervoer met de trein en subsidies voor groene keuzes in verkeer, wonen, enz..
Die eerste 2 E’s noemt hij de harde E’s, omdat de aanpak
hiervan zich vooral afspeelt op het structureel politieke vlak, en een actief
optreden van de overheid vereist.
De derde E staat voor exemplify , exemplify wil zeggen dat
de overheid en grote organisaties het goede voorbeeld moeten geven aan de
mensen. Zo gaf hij een voorbeeld van een ecologisch programma op tv dat vlak
daarna gevolgd wordt door het populaire Top gear, waarin snelle wagens de
hoofdrol spelen. Hij zegt dat als je de mensen aanspoort groener te leven, maar
zelf het omgekeerde doet dit niet het gewenste effect heeft. Terug een punt!
De vierde E staat voor engage.
Engage tenslotte staat voor
het stimuleren van engagement
voor duurzame keuzes, het ‘bijschaven’ van ons wereldbeeld om
duurzaam handelen te ondersteunen. Dit wil zeggen dat de mensen zelf worden
betrokken in projecten in plaats van hen te overladen met de zoveelste folder
met informatie. Ziehier, alweer een punt.
Ik kan me volledig vinden in zijn ideeën en gedachtengangen,
maar ik weet dat er nog heel veel werk aan de winkel is, tegen dat iedereen
hier klaar voor is, vrees ik dat het misschien al te laat zal zijn. Wij kunnen
als toekomstige leerkrachten leerlingen van kleinsaf warm maken voor groenere
en duurzamere keuzes, de kinderen van nu groeien op in een andere wereld als
wij, maar als wij willen dat onze kinderen nog van de wereld kunnen genieten
dan moesten we gisteren al gehandeld hebben. Maar zeggen dat het al te laat is
zou natuurlijk wel heel gemakkelijk zijn, we moeten handelen, VANDAAG!
Welke dingen kunnen jullie doen? Thuis? Op je werk? Durf je
een voorstel doen op je werkvloer om voor duurzaam te kiezen i.p.v. de centen?
Kun jij ook soberder gaan leven, en stoppen met alsmaar te gaan consumeren,
stoppen met kopen van spullen die we eigenlijk toch niet kunnen betalen, en die
we eerlijk gezegd ook niet echt nodig hebben?
We moeten ook af van de gedachte dat het er toch niet toe
doet wat ik of jij doet zolang grootmachten zich niet willen binden aan bv de
Kyotonormen? Als iedereen zich achter
een ander gaat verschuilen dn kunnen onze kinderen straks niet meer leven. Ik
ben er bijna van overtuigd dat het zoiets zal zijn als bij het roken. Vroeger
rookten veel meer mensen dan nu, het was ook sociaal aanvaard, en mensen wisten
niet eens dat het zo schadelijk was. Toen bleek dat het wel schadelijk was
stopten er een paar moedige pioniers, anderen wachtten liever af om de bewijzen
te zien en stopten als vader, moeder, broer of zus stierf aan een of andere
kanker ten gevolge van het roken, maar de prijs bleef aantrekkelijk en de
maatregelen laks. Maar toen er fors aan de prijs werd gesleuteld, de pakjes
minder aantrekkelijk werden door verschrikkelijke foto’s en boodschappen op de
pakjes te plaatsen, toen je nergens nog kon roken op restaurant of café en je
een speciale coin nodig had om een pakje uit de automaat te halen zijn er
massaal veel mensen gaan stoppen. Dit had als neveneffect dat rokers bijna als
de paria’s van de maatschappij werden aanzien, zij zijn de enige koppigaards of
zwakkelingen die er niet van konden blijven, waardoor nog een laatste die hards
ook stopten. Roken is bijna sociaal onaanvaard geworden. Zo kan je het ook doen
met milieumaatregelen, als iedereen er naar gaat handelen zullen landen als
China straks ook met het schaamrood op de wangen zitten net zoals die laatste
paar rokers die door iedereen worden bekeken met scheve ogen.
Tim Jackson daagt eigenlijk iedereen uit om in tijden van
crisis en recessie de uitdaging aan te gaan om te kiezen voor een betere
groenere toekomst, in plaats van te verzeilen van de ene crisis in de andere.
We moeten af zien te geraken van onze verslaving aan het groeimodel, de
bedrijven, wij, maar vooral de politiek moet hier de moedige stap durven
zetten.
En toch, toch durf ik hier ook eens terugkomen op de ideeën
van prof. Verhaeghe, en mijn besluit daarin. Verandering begint bij jezelf! We
zouden onszelf doelen moeten zien op te leggen, net zoals je dat bij een dieet
doet. Dat werkt! Maar het zou leuk zijn als daar een beloning aan vast hing,
want zo is de mens nu eenmaal, niet voor niets.
Bronvermelding:
Jackson, T. (2010, 10). TED, GLOBAL. Opgeroepen
op december 12, 2013, van TED, Ideas worth spreading:
http://www.ted.com/talks/lang/en/tim_jackson_s_economic_reality_check.html
Raak. (2009, november).
Duurzaam leven maakt ons leven rijker. Een intervieuw met Peter Tom Jones en
Vicky Demeyere. Raak, pp. 15-17.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten